Ze wekte angst op bij iedereen die ze ontmoette.
Haar stem, als een geïrriteerde zwerm bijen, stak iedereen die bij haar in de buurt kwam. Haar woorden waren als dolksteken (Spreuken 12:18). Haar tong vernietigde geesten (Spreuken 15:4). Haar woorden hadden de macht van de dood (Spreuken 18:21). Iedereen die haar zag zette zich schrap.
Haar redenering was net als die van een oude huisgenoot, die na het eten van veel te veel chinees een flinke boer laat en zegt: ‘Beter om die te laten gaan dan om hem binnen te houden.’ Haar onbeleefdheid moest tot uiting komen – ongeacht het ongemak voor de mensen in haar omgeving.
En niemand nam er aanstoot aan, want iedereen zei tegen zichzelf: ‘Dat is nou eenmaal hoe zij is.’ Klagen over haar gedrag stond gelijk aan het klagen over het feit dat water nat was of een steen hard. Zwaartekracht was wat het was; zo was ook zij wie ze was. Haar persoonlijkheid, volgens deze redenering, zat in haar bloed, was wetenschappelijk onvermijdelijk, ze kon er niets aan doen. Iets tegen haar inbrengen was klagen over de biologie. En beschaafd was ze nou eenmaal niet. Beleefdheid stond niet in haar woordenboek. Men ging er vanuit dat ze simpelweg zo geboren was.
Wees niet jezelf
‘Wees gewoon jezelf’ en ‘wees authentiek’ zijn vandaag de dag veelgehoorde lijfspreuken. Echtheid wordt belangrijker dan beleefdheid, zelfontwikkeling belangrijker dan zelfbeheersing en het zelf – wie dat ook maar mag zijn – moet gevierd worden en mag nooit beperkt worden.
Deze filosofie komt ook stiekem onze kerken binnen. Ook al gaat elk gebod uit de Bijbel er tegenin, veroordeelt elke omschrijving van zonde het en waarschuwt elke beschrijving van heiligheid en Gods oordeel er voor; toch schuiven wij ook vaak de zonde af op onze persoonlijkheid:
- Oh, zij? Zij heeft gewoon een sterke wil en is onafhankelijk. Dat is waarom ze haar man niet onderdanig is.
- Hij? Geen zorgen, hij wil echt niet ongastvrij en afstandelijk overkomen. Hij is gewoon verlegen en introvert.
- Ja, hij toont geen geestelijk leiderschap, maar wees niet bang. Hij heeft gewoon niet zoveel diepgang, dat is niet hoe hij is.
- Waarom zij niet groeit in haar kennis van Gods Woord? Ze is gewoon niet zo’n lezer.
- Waarom lijkt het alsof hij flirt met elk meisje dat hij tegenkomt? Zoek daar maar niet teveel achter. Hij heeft gewoon een speelse persoonlijkheid, zo is hij gewoon.
Dit onaantastbare beeld van het ‘zelf’ gaat tegen het bijbelse denken in. Onze persoonlijkheid moet knielen voor Gods normen, nooit andersom:
- Vrouwen, wees je man onderdanig, of je nou een sterke wil hebt of niet.
- Introverten, wees gastvrij en liefdevol, ook al is je eerste neiging om jezelf te verstoppen en tijd voor jezelf te nemen.
- Mannen, onderwijs je vrouw en reinig haar met het Woord, ook als je het liever makkelijk en oppervlakkig houdt.
- Christen, lees het Woord van God dag en nacht, ook al heb je geen enkel ander boek meer gelezen sinds je schooltijd.
- Romeo, bedwing jezelf om het hart van vrouwen te winnen, ook al vind je het makkelijk om met het andere geslacht om te gaan.
Het onaantastbare beeld van het ‘zelf’ gaat tegen het bijbelse denken in. Onze persoonlijkheid moet knielen voor Gods normen, nooit andersom
‘Je moet opnieuw geboren worden’
Sinds de zondeval is jezelf zijn het tegenovergestelde van wat God verlangt. Sinds de zondeval is ons authentieke zelf onovertroffen in zelfingenomenheid; het haat God door te weigeren om Hem te koesteren boven alles. Daarom verdient jouw authentieke zelf de dood.
Dit is het schandaal van het evangelie. Het leert ons dat iedereen, man, vrouw of kind – of ze nou crimineel, ‘goed’, religieus of wat dan ook zijn – opnieuw geboren moet worden om het koninkrijk van God binnen te kunnen gaan (Johannes 3:3). Het leert ons dat de onbekeerde mens die ‘zichzelf blijft’ onder Gods toorn blijft en zijn veroordeling alleen maar verergerd (Romeinen 2:4-5).
Of je nou de ideale schoonzoon bent of een heel naar mens, je ‘echte zelf’ zijn geeft je niet de rechtvaardigheid die God eist. We hebben allemaal Gods rechtvaardigheid nodig, die ons voor niets wordt aangeboden in Christus (Efeze 3:8-11) en we moeten allemaal tot nieuwe schepselen worden gemaakt door de Geest (Johannes 3:5). Jezus zegt niet: ‘wees jezelf.’ Hij zegt: ‘u moet opnieuw geboren worden.’ (Johannes 3:7)
Jezus zegt niet: ‘Wees jezelf.’ Hij zegt: ‘U moet opnieuw geboren worden.’
Wees iets beters
Jezus stierf aan het kruis zodat wij opnieuw geboren kunnen worden. Hij droeg de toorn van de Vader, terwijl wij ‘gewoon onszelf waren’, en stuurde de Heilige Geest om ons nieuwe schepselen te maken in Hem. En de Geest woont in ons, die opnieuw geboren zijn, zodat wij meer en meer gaan leven als die nieuwe schepselen.
Die nieuwe ons is een betere ons dan we ons ooit konden voorstellen. We zijn niet gemaakt om de ideale versie van onszelf te zijn, maar om het beeld van God zelf te weerspiegelen. God heeft onze redding voorbestemd, opdat wij op Zijn Zoon zouden gaan lijken (Romeinen 8:29) – en dan zijn we iemand die, als je het nu zou zien, ‘je sterk geneigd bent om te aanbidden’, zoals Lewis zegt (Weight of Glory, 45).
Dus, ‘wees gewoon jezelf’ is alleen een goed advies als daarmee wordt bedoeld ‘wees die persoon: je nieuwe zelf in Christus.’ Paulus komt daar telkens weer op terug in zijn brieven: Want u was voorheen duisternis, maar nu bent u licht in de Heere; wandel als kinderen van het licht (Efeze 5:8).
Dus, ‘wees gewoon jezelf’ is alleen een goed advies als daarmee wordt bedoeld ‘wees die persoon: je nieuwe zelf in Christus’.
Met andere woorden, Paulus leert christenen om te zijn wie we zijn in Christus. We wandelen als kinderen van het licht – niet om licht te worden, maar omdat we, door het werk van onze almachtige God, het al zíjn. We leven als nieuwe schepselen met nieuwe verlangens en vreugdes omdat, door het werk van de Geest, we al nieuwe schepselen zijn (2 Korinthe 5:17).
En we worden meer als wie we al zijn, wanneer we naar Christus kijken en willen zijn wat Hij is (2 Korinthe 3:18). We kijken niet binnen in onszelf om meer te worden wat we daar zien, maar we kijken naar buiten om Hem te zien – en anderen die op Hem lijken – en, door de Geest, navolgers te zijn van wat we zien (Filippenzen 3:17).
Wees niet jezelf. Wees iets beters. Wees hoe God je heeft voorbestemd. Wees wie je bent in Christus.
