Niemand wil zijn eigen leven verspillen. Niemand maakt van mislukking een doel, een goed voornemen voor het nieuwe jaar of een onderdeel van zijn vijfjarenplan. Kinderen dromen er niet van om later alcoholist te worden; studenten leren niet hoe ze failliet moeten raken; de bruid en de bruidegom trouwen niet met de verwachting dat hun huwelijk stukloopt.
Toch gebeurt het maar al te vaak dat levens wel verpest worden. En dat komt door de keuzes die we maken. We nemen de meeste belangrijke beslissingen wanneer we nog jong zijn – oud genoeg om belangrijke beslissingen te nemen, maar jong genoeg dat die beslissingen rampzalige gevolgen kunnen hebben. We hebben het dus over keuzes van jongvolwassenen.
Hoe kunnen we voorkomen dat we de verkeerde keuzes maken? We kunnen beginnen met luisteren naar Gods wijsheid in de woorden van koning Salomo. Hoewel Salomo later in zijn leven veel moeilijkheden kreeg omdat hij niet meer naar zijn eigen advies luisterde, was hij één van de meest wijze mensen die ooit geleefd heeft, en God heeft een deel van zijn wijze raad in het boek Spreuken bewaard.
Hieronder staan zeven manieren waarop jij je leven kan verpesten als jongvolwassene – gebaseerd op het tegenovergestelde van Salomo’s wijsheid – en wat je in plaats daarvan kunt doen om het te behouden.
1. Doe wat je wilt
Ik dacht dat ik kon doen wat ik maar wilde en ermee weg kon komen. Dat was de grootste leugen die ik als twintiger geloofde. Ik dacht ‘ik ben jong en ik doe hier niemand kwaad mee’. Maar ik denk er sindsdien toch anders over.
Op dit moment ben je bezig om te worden wie je op een dag zult zijn. Je bereidt je voor om een goede echtgenoot, ouder, werknemer en vriend te worden, of het tegenovergestelde daarvan. Alles wat je nu doet zal je op één van die paden leiden.
Een onverstandige gelooft elk woord, maar een schrandere let op zijn schreden. (Spreuken 14:15)
Oplossing: Doe wat God wil dat je doet.
2. Leef een uitbundige levensstijl
Ik leef in de stad die de term $30k millionaire zo’n beetje heeft uitgevonden. Maar als je meer geld uitgeeft dan je hebt, moet je dat later terugbetalen, met rente. Door nu het ‘goede leven’ te leven, ben je verzekerd van het slechte leven van afbetalingen, bezuinigingen en financiële kopzorgen in de komende decennia. Veel mensen zijn nu nog bezig met het afbetalen van een ervaring die ze jaren geleden hadden, lang nadat ze de ‘onmiddellijke bevrediging’ zijn vergeten.
Een rijke heerst over armen, en wie leent, wordt slaaf van de uitlener. (Spreuken 22:7)
Oplossing: Leef een sobere levensstijl.
3. Voed een verslaving
Of het nu alcohol, geld, drugs, pornografie, shoppen of iets anders is, de meeste mensen zijn wel ergens aan verslaafd. Deze verslavingen brengen de dood: of de letterlijke dood, of de dood aan relaties, vrijheid en vreugde.
Hoe ontstaan verslavingen? Door ze te voeden. Als je iets voedt, groeit het. Hoe meer je een verslaving voedt, hoe sterker hij wordt, en hoe moeilijker het is om te stoppen. Het is wijs om nu te stoppen, niet later. Het zal alleen maar lastiger worden na elke ‘laatste keer.’
De gerechtigheid van de oprechten zal hen redden, maar de trouwelozen worden gevangen in hun eigen begeerten. (Spreuken 11:6)
Oplossing: Verhonger je verslavingen.
4. Leef met dwazen
Waar je mee omgaat word je mee besmet. Het wordt wel gezegd dat je het gemiddelde bent van de vijf mensen waar je het meeste mee omgaat. Je doet wat zij doen (omdat je het samen doet), je pikt hun ideeën en overtuigingen op en je leert zelfs hun gewoontes en taal.
Dus, als je met dwazen omgaat, word je er een. Maar als je met wijzen omgaat, die vastbesloten zijn om Jezus te volgen en verschil te maken met hun leven, dan wordt je wijs.
Wie met wijzen omgaat, zal wijs worden, maar wie omgaat met dwazen, zal het slecht vergaan. (Spreuken 13:20)
Oplossing: Ga om met wijzen.
5. Geloof dat dit leven om jou draait
Jij bent één van de 7,6 miljard mensen die nu leeft, en hoewel je uniek bent, is ieder van die andere 7.600.000.000 mensen dat ook, net als de miljarden die hen voorgingen maar nu dood en vergeten zijn. Jij bent niet de ster van deze show. Je hebt een kleine rol die weinig mensen zullen zien en die vergeten zal worden zodra het decor verandert.
Mensen die een leven leiden dat om henzelf draait zijn niet-functioneel. Uiteindelijk raken ze teleurgesteld of krijgen waanideeën. Als ze eenmaal deze wereld verlaten, verdwijnt hun wereld; ze hebben geen echte impact gehad. Als je belangrijk wilt zijn en echt een verschil wilt maken, leef dan voor God en dien anderen met je leven. Jezus is hiervan het beste voorbeeld. Hij diende ons door vrijwillig te sterven voor onze zonden aan het kruis. De machtigste persoon Die ooit geleefd heeft, gebruikte Zijn macht om te dienen (Markus 10:45; Filippenzen 2:5-8). En door te sterven, redde Hij ons van de zonde en kocht de kracht die wij nodig hebben om anderen te dienen.
Trots komt vóór de ondergang, en hoogmoed komt vóór de val. (Spreuken 16:18)
Oplossing: Dien anderen met je leven.
6. Leef voor onmiddellijke bevrediging
Bijna niets dat echt waardevol is, kan snel verkregen worden. Het kost tijd en discipline om een olympisch atleet te worden (of simpelweg in vorm te raken), een diploma te halen, of een goede huwelijkspartner te worden. Veel van de dingen die je op lange termijn bereiken wilt, kun je mislopen door je te focussen op een tijdelijke ervaring. Wil je een geweldig huwelijk, of gewoon één geweldige nacht? Wil je over 36 jaar met pensioen, of de komende 36 maanden in een dure auto rijden? In beide gevallen maakt het kiezen van de tweede optie het veel moeilijker (of onmogelijk) om de eerste te verkrijgen.
In de woning van een wijze ligt een begerenswaardige schat en olie, maar een dwaas mens verspilt die. (Spreuken 21:20)
Oplossing: Wacht geduldig op het beste van God.
7. Geef geen verantwoording van je leven
We hebben allemaal de neiging om te falen, of om onze eigen tekortkomingen niet te zien, of onszelf te overtuigen dat we zonder hulp van andere mensen ook kunnen veranderen, al heeft dat nog nooit gewerkt. Dat is de reden dat God ons gemaakt heeft om in gemeenschap met anderen te leven, zodat we elkaar kunnen bemoedigen, blinde vlekken kunnen aanwijzen en helpen in tijden van zwakte.
Ren jij naar een gemeente om verantwoording te geven van je leven of vlucht je er juist voor weg? De reden dat mensen het afleggen van verantwoording vermijden, is dat ze niet gecorrigeerd willen worden, ook al betekent dat, dat ze zullen doorgaan met wat het ook is dat hun leven verpest. Als je echt veranderen wilt en elke dag God op de eerste plaats wilt zetten, zet dan deze eenvoudige eerste stap: zoek een godgerichte gemeente.
Wie vermaning liefheeft, heeft kennis lief, maar wie bestraffing haat, is onverstandig. (Spreuken 12:1)
Oplossing: Leef niet in je eentje, maar in gemeenschap.
Wie je morgen zult worden
Mensen zijn niet van plan hun leven te verspillen. We willen goede werknemers of werkgevers zijn. We willen goede vaders, moeders of echtgenoten zijn. We hopen dat we succesvol zijn en een bijdrage leveren aan de samenleving. We hopen trouw te zijn in onze wandel met Jezus. Elke gehoorzame wandel begint door kleine trouwe stappen. Goede volwassenen worden gevormd door de keuzes die jongvolwassenen maken.
Je bent iemand aan het worden en de keuzes die je vandaag maakt zullen bepalen wie je morgen bent. Wie wil je zijn als je straks volwassen bent? Die persoon ben je sneller dan je denkt. Wat doe je nu om die persoon straks te zijn?