Mensen gebruiken het woord ‘kerk’ nogal eens. Toch bedoelen ze er vaak niet hetzelfde mee. Meestal, zo denk ik, bedoelen mensen een van de volgende twee dingen en ik denk dat dit in grote lijnen overeenkomt met wat we vinden in de Schrift.
Misschien denk je aan de wereldwijde kerk, dat wil zeggen, alle christenen overal, op verschillende tijden en verschillende plaatsen. Die allemaal samen zullen in de eindtijd die hemelse vergadering vormen die we dan als de kerk beschouwen. Als Jezus dus zegt: ‘Ik ben gekomen om Mijn kerk te bouwen’, denk ik dat Hij op de wereldwijde kerk doelt.
Maar er is nog een andere manier waarop de Schrift het woord ‘kerk’ gebruikt en die komt waarschijnlijk veel vaker voor. Ik denk dat dat de manier is waarop mensen het woord tegenwoordig vaak gebruiken, namelijk om te verwijzen naar de plaatselijke gemeente. Daarop doelt Jezus dus als Hij zegt: ‘Als iemand niet naar hen luistert, zeg het dan aan de gemeente en als hij niet luistert naar de gemeente, behandel hem dan als een heiden of een tollenaar.’ Daar in Mattheüs 18 denkt Hij aan de plaatselijke gemeente.
Wat is een plaatselijke gemeente? Nou, als we teruggaan naar de protestantse Reformatie, omschrijven mensen vaak als zichtbare plaatselijke gemeente iedere plaats waar het evangelie wordt gepreekt en de sacramenten bediend. Laat ik het zo zeggen: Wat is een gemeente? Een gemeente is een samenkomst van christenen, mensen die zijn wedergeboren in een vergadering van mensen die wedergeboren zijn en hebben laten zien dat ze christenen zijn, volgelingen van Christus. In de sacramenten dopen we in Zijn naam, we delen het Avondmaal in Zijn naam. We komen ook samen in Zijn naam. We erkennen elkaar dus als volgelingen van Christus door de sacramenten en door de prediking van het evangelie. ‘Wie zeg je dat Ik ben?’ vroeg Jezus aan Petrus. Petrus antwoordde: ‘U bent de Christus, de Zoon van de levende God.’ Ja toch?
De gemeente bestaat uit mensen die samenkomen in die naam en die naam verkondigen. We doen dit onder het gezag van de oudsten en met hulp van diakenen. We doen dit om onszelf toe te rusten om eropuit te gaan en zelf weer discipelen te maken, en te leven als vertegenwoordigers van het koninkrijk.
Wat is dus een kerk? Nou, in de ene betekenis gaat het dan om alle christenen overal, de wereldwijde kerk. In de andere betekenis gaat het om deze samenkomsten van wedergeborenen, mensen die samenkomen in Jezus’ naam om het evangelie te verkondigen en die elkaar erkennen in de bediening van de sacramenten.
