Waarom schiep God een wereld waarin het lijden bestaat? Om zo’n vraag te stellen, hoef je geen filosoof te zijn of Gods goedheid in twijfel te trekken. Kijk maar om je heen: iedereen lijdt en iedereen probeert de reden daarvan te verklaren. Sommigen zeggen dat pijn een illusie is. Anderen zeggen dat het lijden aantoont dat God niet bestaat. Nog weer anderen zeggen dat het lijden bewijst dat God niet almachtig is.
Toch schieten deze drie verklaringen voor het lijden allemaal tekort. Gelukkig geeft de Bijbel ons zelf antwoord. Hier zijn vijf bijbelse verklaringen voor ons lijden.
1. Lijden is onderdeel van ons mens-zijn
Onze wereld is onvolmaakt. Het kan niet anders of de zonde veroorzaakt lijden. We raken gewond. We worden ziek. We sterven.
Daarom hoeven we niet in al ons lijden een grote kosmische bedoeling te zoeken en ons af te vragen: ‘O, ik heb zo’n hoofdpijn. Welke plek zou dit hebben in God eeuwige plan?’ We leven in een gevallen wereld. Als je op een hark trapt en de steel tegen je hoofd slaat, hoef je jezelf niet af te vragen wat God jou daarmee wil leren. Kijk de volgende keer gewoon uit waar je loopt!
Zowel rechtvaardigen als onrechtvaardigen zien de zon. Zowel rechtvaardigen als onrechtvaardigen voelen de regen. Zo leven zowel rechtvaardigen als onrechtvaardigen met lijden als gevolg van de val.
2. God gebruikt lijden als een kastijding
In Psalm 119:67 schrijft de psalmist: ‘Voordat ik verdrukt werd, dwaalde ik, maar nu neem ik Uw woord in acht.’ Wanneer alles goed lijkt te gaan, kan de verleiding groot zijn om onze eigen weg te gaan. Op zulke momenten hebben we vaak Gods kastijding nodig om Hem weer te gehoorzamen.
Deze gedachte komt terug in het boek Hebreeën, dat God beschrijft als een genadige Vader Die Zijn kinderen bestraft om hen terug te brengen op het rechte pad van Zijn Woord. Ieder van ons zal inzien dat ons lijden en onze pijn soms het gevolg zijn van Gods goede, genadige opvoedingsstrategie.
Pijn, hoe vreselijk ook, en leegheid, hoe echt ook, worden een zegen wanneer we erop vertrouwen dat God ze gebruikt om onze gedachten, houding en daden te corrigeren.
3. God gebruikt lijden om ons karakter te vormen
In Romeinen 5:3-4 schrijft Paulus: ‘Wij roemen ook in de verdrukkingen, omdat wij weten dat de verdrukking volharding teweegbrengt, en de volharding ondervinding en de ondervinding hoop.’
Hoe worden we hoopvol? Hoe hebben onze grootmoeders zulke liefdevolle, tedere ogen gekregen? Hoe hebben onze vrienden geleerd om mee te leven in pijn, gebrokenheid en afdwalingen? Hoe worden mensen zo? Hoogstwaarschijnlijk omdat God lijden gebruikt om ons karakter te vormen.
Velen van degenen die we bewonderen, zouden niet zijn geweest wie ze zijn als God geen beproevingen had gebruikt – niet om hen te straffen, zelfs niet om hen te corrigeren, maar om hen op te bouwen.
4. God gebruikt lijden tot Zijn eer
Misschien is er wel niemand in de Bijbel wiens leven deze waarheid beter illustreert dan Jozef. Vanaf het moment dat we hem als zeventienjarige jongen ontmoeten totdat hij op dertigjarige leeftijd in Egypte een machtspositie ontvangt, zien we hoe hij jaloersheid, verraad, slavernij, valse beschuldigingen en gevangenschap verdraagt – dat is meer lijden dan de meeste mensen in hun hele leven te dragen krijgen. Toch zegt hij aan het einde van zijn leven tegen dezelfde broers die hem vroeger hebben verraden en verkocht: ‘Jullie weliswaar, jullie hebben kwaad tegen mij bedacht, maar God heeft dat ten goede gedacht, om te doen zoals het op deze dag is: een groot volk in leven te houden’ (Genesis 50:20).
Jozef had geleerd Gods voorzienigheid op te merken, ook wanneer hij gevoelig in aanraking kwam met de slechtheid van de mens. In alle onrechtvaardigheid en al die jaren gevangenschap leefde hij bij de theologie die de apostel Paulus veel later onder woorden zou brengen: ‘Wij weten dat voor hen die God liefhebben, alle dingen meewerken ten goede, voor hen namelijk die overeenkomstig Zijn voornemen geroepen zijn’ (Romeinen 8:28).
Als ook wij lijden, zal niets ons beter helpen dan een herontdekking van de leer van Gods voorzienigheid en het inzicht dat God alle dingen regeert, boven alle dingen staat en in alle dingen tegenwoordig is, tot Zijn eer en ons ten goede.
5. Lijden kan van kosmische betekenis zijn
Het verhaal van Job is het meest diepgaande en gedetailleerde voorbeeld van deze waarheid. Jobs onnoemelijke lijden was bedoeld om satan en de engelen te laten zien dat een mens God kan liefhebben en vertrouwen om Wie Hij is, en niet louter vanwege de vele bezittingen die hij van Hem ontvangt. Daarom is het niet verwonderlijk dat God soms lijden in ons leven toelaat om de wereld te laten zien dat Zijn genade, barmhartigheid en kracht Zijn volk in staat stellen lijden te verdragen en zelfs meer op Hem te gaan vertrouwen.
Wij hebben in deze 21e eeuw een heel gebrekkige theologie van het lijden. ‘Beroemde’ evangelisten en leraars verkondigen vaak de gedachte dat het christendom gaat over gezondheid, rijkdom en voorspoed. Feit is dat we weliswaar zegen mogen verwachten op onze gehoorzaamheid, maar de soevereine God niet kunnen manipuleren. Dezelfde God Die ervoor kiest ons vandaag te zegen met een schitterende zonsondergang kan ervoor kiezen ons morgen te zegenen met lijden.
De vraag is: ben je bereid Hem te vertrouwen? Geloof je Hem en verheerlijk je Hem? Onderwerp je je eigen gedachten aan die van Hem, in de wetenschap dat Hij jouw liefhebbende Vader is?
