Wie was of is Jezus? Er is geen enkele andere persoon geweest in de geschiedenis van de mensheid waarbij deze vraag zo’n belangrijke rol heeft gespeeld. Vandaag is dat nog steeds het geval. Als we onszelf afvragen wie Napoleon, Nero, Julius Caesar of wie dan ook is geweest dan heeft dat weinig invloed op ons leven. Maar de vraag ‘Wie is Jezus?’ heeft dat wel. Of dat zou in ieder geval wel zo moeten zijn.
De antwoorden en reacties op deze vraag zijn dan ook heel verschillend van elkaar. Dat was zo toen Jezus op aarde was en dat is nog altijd zo. Één ervan is de reactie van onverschilligheid, maar die laat ik liggen, want daar kunnen we toch niets mee.
Was Jezus nu de Koning of enkel een profeet?
Toen Jezus aan Zijn discipelen de vraag stelde: ‘Wie zeggen de mensen dat Ik, de Zoon des mensen, ben?’ (Mattheüs 16:13), kwamen er verschillende antwoorden. Sommigen zeiden dat Hij Johannes de Doper was, anderen hielden het bij Elia, Jeremia of één van de andere profeten (vers 14). Deze antwoorden laten duidelijk zien dat er verwarring over Hem bestond. Later, toen Jezus Jeruzalem binnen ging werd er ‘Hosanna voor de Koning’ geroepen, maar het antwoord op de vraag: ‘Wie is Dat?’ luidde: ‘Dat is Jezus, de Profeet uit Nazareth in Galilea’ (Mattheüs 21:11, zie ook 21:46). Was Hij nu de Koning of een profeet?
Jezus stelde dezelfde vraag aan Zijn discipelen: ‘Maar u, wie zegt u dat Ik ben?’ (Mattheüs 16:15). Van de discipelen was het Petrus die antwoordde: ‘U bent de Christus, de Zoon van de levende God’ (vers 16). Dat blijkt het goede antwoord te zijn (vers 17). Wat een belijdenis, wat een aanbidding!
Enige tijd later, toen Jezus voor de Joodse raad was gebracht, kwam dezelfde vraag opnieuw naar voren (Mattheüs 26:57-68). Toen zei de hogepriester: ‘Ik bezweer U bij de levende God, dat U ons zegt of U de Christus bent, de Zoon van God’ (vers 63). Merk op hoe erg de woorden van de hogepriester lijken op de belijdenis van Petrus; dat heeft Mattheüs bewust zo opgeschreven. Het bevestigende antwoord van Jezus zorgde ervoor dat de hogepriester zijn kleren scheurde en dat het doodvonnis van Jezus werd getekend.
Vandaag krijgen we ook hele verschillende antwoorden op de vraag: ‘Wie was Jezus?’ Sommigen houden het erop dat Hij een belangrijk historisch figuur is geweest die invloed heeft gehad op de geschiedenis, ja een bijzonder Man. Of: Hij was een goed Mens die veel goede dingen deed voor anderen. Een Man met een moraal waar iedereen slechts aan kan tippen. Christenen daarentegen scharen zich achter de belijdenis van Petrus. Een derde groep antwoordt afkerig of vijandig. Misschien was Hij wel psychisch gestoord, een beetje getikt. Of: Hij was gewoon een rebel, een opstandeling, tegen de Romeinse overheersing. Of ronduit: Hij is één van de grootste bedriegers aller tijden geweest.
We kunnen best nog wel wat antwoorden geven. Wat het antwoord ook is, het valt in principe altijd parallel met één van de antwoorden in Jezus’ dagen. Er is wat dat betreft duidelijk niets nieuws onder de zon. De antwoorden en de daarbij horende reacties vallen eenvoudig in te delen: de vijandige reactie, de goede reactie en de onderschattende reactie.
Kom toch niet aan met Jezus! Dat is oud nieuws! Spreek over alles wat je maar wil, maar zwijg over Jezus.
Laten we beginnen met de reactie van de Joodse raad. Dat is een vijandige, afkerige reactie. Zo’n reactie is vandaag misschien wel de meest voorkomende reactie naast een reactie van totale onverschilligheid. Kom toch niet aan met Jezus! Dat is oud nieuws! Spreek over alles wat je maar wil, maar zwijg over Jezus. Alle taboes worden doorbroken, maar Jezus daarentegen is nu net taboe geworden. Spreken over Jezus levert vijandschap, spot en mogelijk nog heel wat erger op. De reactie is dezelfde als die van de Joodse raad: Weg met Jezus!
De goede reactie vinden we bij Petrus en de discipelen. Ze hadden hem leren kennen, de Vader had hun geopenbaard wie Jezus werkelijk was. En ja, ze waren Hem gevolgd. Zij waren, samen met nog wat anderen, de gelovigen in Jezus’ dagen. Ook wij als christenen van vandaag hebben mogen zien wie Jezus werkelijk was én is. Wat kenmerkt de goede reactie? Het is een belijden van Wie Jezus is, Hem aanbidden, Hem volgen, Hem dienen… kortom: Hem bepalend laten zijn voor je leven. In álle aspecten van je leven dagelijks rekening houden met Hem.
Het is een belijden van wie Jezus is, Hem aanbidden, Hem volgen, Hem dienen
Deze reactie staat haaks op de vijandige reactie zoals de belijdenis van Petrus haaks stond op de reactie van de Joodse raad. En zo verschillend moet het dan ook zijn bij ons! Willen wij méér van Jezus in ons leven? Willen we volledig onder zijn gezag staan? Mag Hij werkelijk bepalend zijn in onze praktijk van elke dag? Of, blijkt uit ons leven eigenlijk meer de onderschattende reactie…?
Bij de Joden die Jezus onderschatten vinden we geen vijandigheid zoals dat wel het geval was bij de Joodse raad. Maar evengoed vinden we geen belijdenis en volgzaamheid zoals dat bij de discipelen wel het geval was. Ze herkenden in Hem niet de Messias, de Koning, de Christus, de Zoon van de levende God. Ze zagen in Hem een profeet, maar ook niet méér dan een profeet. Maar de Koning, de Zoon van de levende God is zoveel méér dan een profeet!
Jezus was méér dan een goed mens, méér dan iemand met een sterke moraal, méér dan iemand die om anderen gaf, méér dan alleen maar een voorbeeld, méér dan wie of wat dan ook. Wie Jezus slechts als een boeiend en voorbeeldig figuur uit de geschiedenis ziet zal misschien wel wat van Zijn moraal en naastenliefde overnemen, maar niet méér dan dat. Hij zal niet levensbepalend zijn. En daarom stelde ik ook de wat gewaagde vraag: Lijk ik niet best wel op de mensen met de onderschattende reactie? Want Jezus moet in de praktijk van ons leven toch zoveel méér betekenen. Hij is tenslotte ‘de Christus, de Zoon van de levende God’! Als Hij niet bepalend is voor je leven, wie of wat dan wel?
Wat is jouw reactie en wat is mijn reactie op Jezus?
Wat is jouw reactie en wat is mijn reactie op Jezus? De vijandige reactie kan en mag het in ieder geval niet zijn. De onderschattende reactie is niet voldoende. De goede reactie is het streefdoel. Het antwoord op deze o zo belangrijke vraag heeft eeuwigheidsbelang. Het antwoord op die vraag bepaalt namelijk of we in de hemel zullen komen of in de hel. Maar, niet alleen het weten van het antwoord is voldoende (Jakobus 2:19). Er moet ook berouw en bekering mee gepaard gaan. En zo is het ook voor de praktijk van ons leven niet voldoende om alleen maar te weten wie Hij is. Het moet niet alleen maar onze hersenen doordringen, maar ook ons hart en ons handelen. Wie is Jezus voor jou? En, wat doet dat met jouw leven? Mag Jezus in de praktijk van ons leven ook echt bepalend zijn? ‘Want in Hem leven wij, bewegen wij ons en bestaan wij’ (Handelingen 17:28a).