Als Australische verpleegster droeg Bronnie Ware de zorg voor stervende mensen, waarbij ze keer op keer vijf dezelfde spijtbetuigingen hoorde. En wat was één van de diepste zelfverwijten van deze doodzieke mensen? Dat ze vriendschap geen prioriteit hadden gegeven. Op ons sterfbed wensen de meesten van ons dat we meer, en dieper, omgang hadden gezocht met vrienden.
We ervaren op dit moment een gebrek aan vriendschap. Zolang individualisme toeneemt zullen sociale relaties afnemen, we vervangen relaties van vlees en bloed voor digitale illusies van hetzelfde. Onderzoek laat zien dat Amerikanen steeds minder echt goede vrienden hebben. Veel mensen voelen zich niet zozeer alleen, maar wanneer ze denken aan de diepte van hun vriendschappen en relaties realiseren ze zich vaak dat ze meer geïsoleerd zijn dan ze dachten.
Ik wil jou smeken om de rest van jouw leven het geschenk van echte vriendschap op waarde te schatten. Maar als we dat doen moeten wij eerst weten waarom het zo waardevol is. Waarom is vriendschap het waard om alle moeite erin te steken die wij hebben?
Je bent een mens
Ten eerste, jij hebt vriendschap nodig omdat je niet kunt ontsnappen aan jouw sociale identiteit. Je bent gemaakt naar Gods evenbeeld en God is geen solist – Hij bestaat in eeuwigheid als Drie-enige relatie van liefde. Daarom zegt God: ‘het is niet goed dat de mens alleen is’ (Genesis 2:18). Onze Drie-enige God heeft ons gemaakt om Hem te spiegelen, daaruit volgt dat wij geschapen zijn voor levens van relationele volheid met anderen.
God heeft het verlangen voor echte vriendschap in ons DNA gelegd. Wij zullen niet in staat zijn een bloeiend leven te leiden zonder die vriendschap.
Vriendschap is het hoogst haalbare geluk
Jonathan Edwards dacht diep en vaak na over ware vreugde. Kijk hoe hij ons geluk en vriendschap met elkaar verbindt: ‘Het welzijn en geluk van de samenleving is vriendschap. Dit is het hoogste niveau van geluk van allen die morele verantwoordelijkheid dragen’ (The Works of Jonathan Edwards, 23:350). Edwards was een diepe denker, hij was erg precies in zijn woordgebruik. Hij was een diepgelovige prediker en theoloog. Wanneer hij zegt dat vriendschap de hoogste vorm van geluk is vraag ik mij af: Waarom lijkt het alsof wij niet op die manier denken en spreken over vriendschap?
En Edwards is niet de enige. Bekijk hieronder hoe andere welbekende gelovigen dachten over deze relatie:
- Augustinus: ‘In deze wereld zijn twee zaken essentieel: Leven en vriendschap. Beiden zouden geprezen en niet onderschat moeten worden’ (Preek over vriendschap, 299D).
- John Newton: ‘Ik geloof dat er voor een meelevende geest geen tijdelijk genot is dat gelijk staat aan het genoegen van vriendschap’ (Brieven van John Newton, 331).
- C.S. Lewis: ‘Vriendschap is het grootste wereldse goed. Voor mij is het zeker het voornaamste geluk van het leven’ (Brieven van C.S. Lewis, 174).
Wij hebben iets verloren van de vreugde van dit geschenk, zowel verticaal met God als horizontaal met elkaar. Dat betekent dat wij een geweldige kans hebben op herstel van een vergeten erfenis.
Alleen gaat het je niet lukken
God brengt ons tot geloof en zorgt dat wij volharden in dat geloof (Filippenzen 1:6). Daarvoor gebruikt hij verschillende middelen, en zijn voornaamste middelen zijn Zijn mensen.
De auteur van de Hebreeënbrief roept ons op elkaar elke dag te vermanen (Hebreeën 3:13) en elkaar aan te sporen (Hebreeën 10:25). Jij en ik hebben meer nodig dan een wekelijkse samenkomst. Wij hebben relaties nodig met een mentaliteit van discipelschap. Echte vriendschap is een liefhebbende relatie tussen mensen terwijl zij volharden in het geloof in waarheid en vertrouwen.
Echte vriendschap is een liefhebbende relatie tussen mensen terwijl zij volharden in het geloof in waarheid en vertrouwen.
Frodo bracht de ring bij Mordor maar het was niet gelukt zonder Sam (Lord of the Rings, red.).
Vriendschap halveert jouw verdriet
Wij hebben meer metgezellen nodig die met ons zijn in dagen van duisternis. We hebben hen nodig om Christus te belichamen en ons te herinneren aan het hart van Jezus voor zondaren en zieken. Eén van de grootste geschenken die wij elkaar kunnen geven in somberheid is onze aanwezigheid.
J.C. Ryle schreef: ‘Deze wereld is vol van verdriet omdat het vol is van zonde. Het is een duistere plaats. Het is een eenzame plaats. Het is een teleurstellende plaats. De meest heldere zonnestraal op aarde is een vriend. Vriendschap halveert ons verdriet en verdubbelt onze vreugde’ (Brief: De Beste Vriend, 1878). Veel van ons dragen grote pijn en veel verdriet met ons mee. Echte vriendschap snijdt dat verdriet in tweeën, vaak door alleen maar dichtbij te zijn en de juiste woorden te zeggen.
Vriendschap wijst ons richting het ultieme doel van ons bestaan
God vergeeft ons niet alleen door Christus; Hij verbindt zich met ons als vrienden (Johannes 15:13-15). Hij redt ons om Hem de glorie te brengen door in vreugde intieme omgang met Hem te hebben tot in eeuwigheid. Wij gaan richting een eeuwige wereld van vriendschap, met God en ieder met wie Hij bevriend is geraakt door Christus.
Vriendschap is ook het middel om tot dit doel te komen, omdat het kruis de meest moedige daad van vriendschap in de gehele historie is geweest. Jezus zei, ‘Niemand heeft een grotere liefde dan deze, namelijk dat iemand zijn leven geeft voor zijn vrienden’ (Johannes 15:13). Het kruis is de grootste uiting van liefde en Jezus wil dat wij dat begrijpen als een offer voor vrienden. Het grootste moment in de historie, waar wij Gods glorie het meest helder zien schijnen, is een grandioze daad van vriendschap.
Het grootste moment in de historie, waar wij Gods glorie het meest helder zien schijnen, is een grandioze daad van vriendschap.
Vriendschap smeden
Laten we God meer waarderen dan vriendschap, God danken voor vriendschap en vreugde vinden in God door vriendschap. Toegegeven, echte vrienden kunnen moeilijk zijn om te vinden en velen van ons kunnen zich vriendschappen herinneren waarin we teleurgesteld en gepijnigd zijn. Maar bovenstaande vijf redenen laten zien waarom vriendschap, ondanks alle pijn en moeite, meer moeite waard is dan wij er vaak insteken.
Welke stappen zou je kunnen nemen om diepere vriendschappen te smeden? Bedenk een aantal mensen en plan tijd met ze in om samen te komen. Bijvoorbeeld door een wekelijks ritme waarbij je samen gaat lunchen of koffie drinken. Of probeer contact te krijgen met een vriend waarmee je het regelmatige contact bent verloren. Duik in gesprekken onder de oppervlakkige zaken richting de diepere zaken van het leven. Geef jouw vriendschappen zuurstof door bevestiging en bemoediging.
God sta ons bij, dat wij tot ons sterfbed mogen leven zonder spijt over relaties.