14 juli 2023

Wat maakt een preek
een goede preek?

Er zijn al heel wat boeken over preken geschreven. De Amerikaanse predikant David Helm, predikant van de Holy Trinity Church Hyde Park in Chicago, voegt er nog eentje aan toe. Prediking. Hoe we Gods Woord uitleggen en toepassen? Waarom zouden we het lezen? Niet omdat David Helm veel nieuws vertelt. Dat wil hij ook niet. Toch is het boekje zeer de moeite waard en ben ik blij dat het ook voor Nederlandse lezers beschikbaar is. Waarom?

Thema

Allereerst omdat het onderwerp van het boekje zo belangrijk is. De prediking van Zijn Woord is niet de enige manier waardoor God tot ons spreekt om ons leven te veranderen en te vernieuwen, maar wel de belangrijkste en meest krachtige manier. De Bijbel zelf is daar vol van, net als de geschiedenis van de kerk. Je verspilt je tijd niet als je je (opnieuw) verdiept in dit belangrijke en krachtige middel van God om Zijn werk in ons leven te doen. Daar komt nog bij dat het bij preken gaat over vragen die voor elke christen relevant zijn. Bijvoorbeeld: Waar moet ik op letten als ik de betekenis van een Bijbeltekst wil achterhalen? Of: Welke rol spelen onze leefwereld en onze theologie bij het lezen van de Bijbel? Of: Hoe pas ik de Bijbel toe in mijn eigen leven? De titel van Helms boekje is: ‘Prediking’, maar de titel had ook kunnen zijn: ‘Hoe lees ik de Bijbel?’

Volledig

In de tweede plaats omdat het boekje zo volledig is. Bijna alle aspecten, vragen, uitdagingen en gevaren van het preken komen aan de orde, en dat op een aansprekende en gestructureerde manier. Natuurlijk wil je soms wel wat meer weten en zaken wat uitgediept hebben. Maar het is vooral heel knap hoeveel Helm in dit boekje ter sprake brengt. Het is de beste introductie die ik ken. Het boekje is ook goed te gebruiken als check-up of APK voor (ervaren) predikanten. Aan het eind van zijn boekje biedt Helm daarvoor ook een serie vragen.

Preken is niet meer dan naspreken en doorgeven

Evenwichtig

In de derde plaats omdat het boekje zo evenwichtig is. Ik denk bijvoorbeeld aan de manier waarop hij aansluiting bij de traditie (o.a. het inspirerende voorbeeld van de Engelse prediker Charles Simeon) verbindt met aandacht voor de cultuur van mensen vandaag. Of hoe hij zowel de Bijbelse theologie als de systematische theologie een belangrijke plek geeft in het preekvoorbereidingsproces. Ik denk ook aan de toon van het boekje. Aan de ene kant is het ontdekkend (o.a. het eerste hoofdstuk over het probleem van een ‘blinde focus op contextualisatie’ en Helms nadruk op het gebed om het werk van de Heilige Geest). Aan de andere kant is het ook heel bemoedigend en vol van het evangelie (om een hedendaagse term te gebruiken: Helm schrijft ‘evangeliecentrisch’ over de prediking en het preekproces).

Naspreken

Ten slotte, omdat de schrijver van het boekje zo onder de indruk is van de Bijbel zelf, en dat op een aanstekelijke manier. Preken is een heel bijzonder werk. Tegelijkertijd is het niet meer dan naspreken en doorgeven. Predikers hoeven zelf geen boodschap te maken. Ze hoeven alleen maar uit te pakken wat God in de Bijbel al gegeven heeft. Dat is wat Helm bedoelt met ‘verklarende prediking’ (in het Engels ‘expositional preaching’ of ‘expository preaching’), iets waar Miguel Núñez in het voorwoord nog meer over zegt.

Ik bid dat God dit boekje rijk wil zegenen, ook voor christenen en predikanten in Nederland.

Noot van de redactie: Dit artikel verscheen als introductie bij de Nederlandse vertaling van David Helm, ‘Expositional Preaching: Prediking. Hoe we Gods Woord uitleggen en toepassen’ (Geloofstoerusting Publicaties, 2021).

 

Meer toerusting