Wat we vieren met Kerst is niet zozeer de geboorte van een kind, hoe belangrijk dat ook is. Maar wat zo belangrijk is aan de geboorte van die baby is dat in deze geboorte de menswording van God Zelf plaats vindt. Incarnatie betekent: in het vlees komen. We weten hoe Johannes zijn evangelie begint. ‘In het begin was het Woord en het Woord was bij God en het Woord was God.’ Dus in die heel moeilijke inleiding maakt hij het onderscheid tussen het Woord en God. En in één adem identificeert hij deze twee: ‘het Woord was bij God en het Woord was God.’ Aan het eind van deze proloog zegt hij: ‘En het Woord is vlees geworden en heeft onder ons gewoond’.
De twee naturen
In deze ‘vleeswording’ van Christus op aarde is het niet zo dat God door een metamorfose plotseling verandert in een man. Dus dat de goddelijke natuur soort van verdwijnt of in een nieuwe vleselijke vorm verandert. Nee, de vleeswording is niet zozeer een vermindering, maar veel meer een toevoeging. Waarbij de eeuwige, tweede Persoon van de drie-eenheid een menselijke natuur op zich neemt en Zijn goddelijke natuur bij die menselijke natuur aansluit met als doel om te verlossen.
De vleeswording is niet zozeer een vermindering, maar veel meer een toevoeging.
De ontledigingstheorie
In de 19e eeuw verkondigden liberale wetenschappers een doctrine, genaamd de ontledigingstheorie van de vleeswording. Misschien hebben jullie het wel gehoord, het idee dat Jezus bij zijn komst naar de aarde zijn goddelijke eigenschappen opzij legde, zodat de Godmens (tenminste, wat zijn godheid betreft) niet langer over zijn goddelijke eigenschappen beschikte, zoals alwetendheid, almacht en alle andere eigenschappen. Maar dat zou natuurlijk de aard van God, Die onveranderlijk is, volledig ontkennen. Zelfs bij de vleeswording verliest de goddelijke natuur zijn goddelijke eigenschappen niet. Hij communiceert ze niet naar de menselijke kant. Hij vergoddelijkt de menselijke natuur niet, maar in het geheim van de vereniging van de goddelijke en menselijke naturen van Jezus is de menselijke natuur echt menselijk. Het is niet alwetend, het is niet almachtig, het is niets van deze dingen. Maar op hetzelfde moment blijft de goddelijke natuur geheel en volledig goddelijk.
‘Het Woord is vlees geworden en heeft onder ons gewoond.’
Gebrek aan gezond verstand
B.B. Warfield, de grote wetenschapper aan de universiteit van Princeton merkte het volgende op over de ontleidingstheorie uit zijn tijd: ‘de enige ontlediging (kenosis) die deze theorie bewijst, is de ontlediging (kenosis) van de hersenen van de theologen die deze theorie uitdragen.’ Ze hebben zichzelf ontdaan van hun gezond verstand. Maar in ieder geval, wat er is ontledigd, is heerlijkheid, voorrecht en verhoging. Door de vleeswording legde Jezus zijn macht en heerlijkheid af (Hij ontledigde zichzelf, Filippenzen 2:7). Hij staat toe dat Zijn goddelijke, verheven status wordt onderworpen aan menselijke vijandigheid, kritiek en ontkenning.
Niet enkel mens
Hij nam de gestalte aan van een slaaf en werd aan de mensen gelijk. Dit is iets geweldigs, dat Hij niet slechts als een mens komt, maar als een slaaf. Hij komt in een staat die geen verheerlijking met zich meebrengt, geen waardigheid, alleen maar onwaardigheid. ‘En in gedaante als een mens bevonden, heeft Hij Zichzelf vernederd en is gehoorzaam geworden, tot de dood, ja, tot de kruisdood’ (Filippenzen 2:8).